هنگامی که یک تولید کننده یا سازنده ی مواد دنبال یک فیبر مصنوعی که مقاومت حرارتی بالا ، ضد شعله و نیاز به استحکام کششی زیادی داشته باشد دو ماده کامپوزیتی از شرکت دوپانت با نام های تجاری نومکس (nomex) وکولار (kevlar) فورا به ذهن خطور می کند.
هر کدام از این دو نوع پارچه نسوز نومکس و پارچه نسوز کولار متعلق به کلاس و دسته ی الیاف آرامید با مشخصات کلی می باشد که شامل نقطه ذوب بالا ، قدرت و استحکام بالا نسبت به وزن آن و کشیدگی بسیار کم در نیجه ی شکستن آن.
این مواد کامپوزیتی نومکس و کولار هر دو توسط آزمایشگاه های دوپانت در دهه شصت میلادی توسعه یافتند. گرچه نومکس و کولار شبیه به هم هستند بلکه آنها متلق به کلاس و دسته ی متفاوتی از آروماتیک پلی آمید هستند . پارا آرمیدها و متا آرامید ها.
پارا آرامید ها تحت نام تجاری Twaron (Teijin) و کولار (شرکت دوپانت) شناخته می شوند و مخصوص استفاده برای کاربردهای حفاظت شخصی (مانند جلیقه ضد گلوله) مناسب است
متا آرامید ها تحت نام ها تجاری پارچه نسوز نومکس (دوپانت) و پارچه نسوز کونکس (Teijin) شناخته می شوند و مهمترین ویژگی های این پارچه های نسوز پایداری بسیار بالا در برابر حرارت است
پارچه نسوز آرامید یک پارچه بافته شده که از لایه های رشته ای آرامید کوچک (کولار) تشکیل شده است به عنوان پارچه کولار هم شناخته می شود .پارچه آرامید سبک وزن ، دارای استحکام کششی بالا ، پایداری بسیار و مقاوم در برابر مواد شیمیایی و حرارت است.
الیاف نسوز آرامید به عنوان یک ماده تقویت کننده در کامپوزیت ها برای استفاده در کاربردهای صنایع هوا فضا و همچنین صنایع دریایی، ابزارها و محصولات تفریحی (خلق مجدد) استفاده می شود.
- حفاظت در برابر آتش
- لباس مقاوم در برابر آتش
- عایق الکتریکی
- به عنوان فیلتر تصفیه گاز
نومکس نام تجاری یک پارچه نسوز ، ضد حرارت و ضد شعله ی ساخته شده توسط شرکت دوپانت است .به لحاظ فنی پارچه نومکس ترکیبی از پلیمر پلی آمید آروماتیک است .
نقطه ذوب پارچه نومکس ۳۷۰ درجه سانتی گراد ، بنابراین مقاومت حرارتی آن بسیار بالاس همچنین مقاومت شیمیایی آن نیز بسیار بالا است ، و اسیدها و قلیایی ها هیچ گونه اثری روی آن نمیگذارند (البته به جز اسید ها و قلیایی های غلظت بالا) .
اما نومکس همچنان که برای ساختن لباس های ایمنی و ضد آتش مفید است ، به خاطر ساختار مولکولی نومکس می توان برای عایق کاری تجهیزات الکتریکی ، موتور ها و ژنراتورها و ترانسفورماتور استفاده کرد.
مانند کولار ، پارچه نومکس بسیار مقاوم و بسیار سبک است و در صنایع هوافضا کاربردهای زیادی دارد از جمله استفاده در مقاوم سازی تیغه های بال های هلیکوپتر یا در باله های دم هواپیما.
با توجه به ترکیب منحصر به فرد پارچه نومکس در برابر گرما، شعله و محافظت از قوس الکتریکی، دوام و راحتی، نام تجاری نومکس در میان کسانی که در شرایط خطرناک مانند آتش نشانان کار می کنند، اعتماد زیادی دارند؛ خلبانان نظامی و خدمه وسایل نقلیه ؛ رانندگان مسابقه خودرو، کارگران معدن و کارگران خط آهن ؛ و کارگران صنعتی که در معرض خطر آتش سوزی و خطرات قوس الکتریکی قرار دارند.
پارچه نومکس در برابر حرارت مستقیم جمع شدگی بسیار کمی از خود دارد. پارچه نومکس کاربردهای زیادی از قبیل ساخت لباس ، دستکش های محافظ، لباس ایمنی (لباس های ایمنی چند لایه و شلوار)، بالاکلاوا ، شلوار،زیرپوش ضد ذوب
از مهمترین کاربردهای دیگر پارچه نومکس میتوان به استفاده در کیسه های فیلتر صنعتی نام برد ، کیسه نومکس کیسه ای با فیلتراسیون گرد و غبار با درجه حرارت بالا است کاربرد عمده این نوع فیلترها سیستم های غبارگیر با سایندگی بسیار بالا ، کارخانه های آسفالت سازی ،کوره دود در کارخانه سیمان ، کوره دود در کارخانه ذوب فلزات ، کوره های قوس الکتریکی، خشک کن های با دمای بالا، کوره های کوپل ، و کاربردهای شیمیایی با دمای بالا است.
پارچه نسوز فایبرگلاس (Fiberglass Cloth) نوعی از الیاف فایبر گلاس به صورت فیبر است که با پلاستیک تقویت شده است. فایبر گلاس از انواع مختلف پشم شیشه ساخته شده و تشکیل شده از سیلیس و سیلیکات با مقادیر مختلفی از اکسید های کلسیم و منیزیم .
پارچه فایبر گلاس دارای کاربردهای متعددی است که به قسمتی از آنها اشاره می کنیم:
- به عنوان عایق حرارتی، عایق الکتریکی در صنعت الکترونیک
- در پوشش های زرهی در وسایل نقلیه نظامی، کلاه، و عرشه ناوهای هواپیمابر
پ
پارچه فایبر گلاس سبک وزن همچنین دارای بخش های انتهایی صافی هستند و برای تولید یک لایه ضد آب روی چوب و یا سطوح دیگر ایده آل هستند، از جمله :
- در تعمیر قایق ها , کشتی ها و دیگر کاربرد های دریایی مورد نیاز.
- جهت فضاهای داخلی برد های مدار و تسمه نقاله ها
یکی از بهترین ویژگی های پارچه نسوز فایبر گلاس مقاومت بسیار عالی در برابر حرارت و گرما است و می تواند تا ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد را تحمل کند.
پارچه فایبر گلاس در فروشگاه نسوزآوران آترا قابل عرضه می باشد.
پارچه نسوز سیلیکونی (Silicone Fiberglass Cloth) که به پارچه دو رو سیلیکونی معروف است، پارچه نسوز سیلیکونی مقاوت بالایی در برابر حرارت و شعله تا ۳۵۰ درجه سانتی گراد از خود نشان می دهد و کاربرد فراوانی در انواع صنایع دارد.
ساختار اصلی پارچه نسوز سیلیکونی از پارچه فایبر گلاس و لاستیک سیلیکون تشکیل شده است .
پارچه نسوز سیلیکونی در ۲ نوع :
۱ – پارچه نسوز دو رو سیلیکون
۲ – پارچه یک رو سیلیکون دسته بندی می شود.
برخی موارد استفاده پارچه نسوز سیلیکونی :
- ساخت منهول در پتروشیمی ها ،نیروگاه ها ، سکو ها و مخازن نفتی
- ساخت پرده های حرارتی کوره های القایی و صنعتی
- ساخت و دوخت لباس ، دستکش و کیسه های نسوز صنعتی و آتشنشانی
- عایق و محافظ در برابر روغن داغ
- ساخت نوار نقاله نسوز
پارچه نسوز سیلیکونی به عنوان عایق الکتریکی : پارچه نسوز سیلیکونی دارای عایق الکتریکی با درجه بالا مقاومت در برابر ولتاژهای بسیار بالا. مناسب برای ساخت پارچه های عایق و دستکشهای عایق و غیره
پارچه نسوز سیلیکونی به عنوان بسط غیر فلزی : پارچه نسوز سیلیکونی به عنوان اتصال انعطاف پذیر لوله ها مورد استفاده قرار میگیرد .گسترش گرما یا انبساط در اتصال یا بسط فلزی در لوله ها منجر به آسیب زدن ان ها می شود ، استفاده از این پارچه باعث میشود از این آسیب ها جلوگیری شود . پارچه نسوز سیلیکونی به دلیل ویژگی های خاص خود در مقابل حرارت ، خوردگی ، مقاومت بالا و قابلیت ارتجاعی عالی مناسب برای استفاده در صنایع نفت ، مهندسی شیمی ، سیمان ، آهن و فولاد می باشد.
پارچه نسوز سیلیکونی با ضخامت ۰٫۲ تا ۵ میلیمتر در فروشگاه نسوز آوران آترا قابل عرضه می باشد.
پارچه فایبرفلون (FiberFlon Cloth and Tape) از پلیمر PTFE در یک طرف و سیلیکون مقاوم در برابر حرارت در طرف دیگر ساخته شده است. از ویژگی های پارچه فایبرفلون می توان به تحمل دمایی در بازه ۴۰- تا ۲۸۰ درجه سانتیگراد، انعطاف پذیری بالا و چسبندگی به سطوح نا منظم، اصطکاک بسیار کم و مقاومت شیمیایی خوب اشاره کرد.
پارچه نسوز فایبرفلون در مقابل تابش اشعه ی UV نیز بسیار مقاوم هستند.
برخی موارد استفاده پارچه فایبرفلون :
- صنایع بسته بندی
- غذایی و هیتر
- شیرینگ و المنت به صورت پوشش
پارچه نسوز فایبرفلون (fiberflon) به صورت پارچه و نوار های ساده و چسب دار در عرض های ۱ الی ۱۰۰ سانتی متر و ضخامت های ۰٫۸ ، ۰٫۱۳ الی ۰٫۵۰ در فروشگاه نسوزآوران آترا قابل عرضه می باشد.
پارچه نسوز فایبرگلاس فویل دار (Fiberglass Cloth with Aluminium Foils) پارچه ای از جنس فایبرگلاس با پوشش آلومینیوم که باعث مقاومت بیشتر و انعطاف پذیری پارچه می شود و تحمل حرارتی آنرا بالا می برد.
پارچه نسوز فایبرگلاس فویل دار می تواند به صورت ثابت و استاندارد ۵۵۰ درجه سانتی گراد حرارت را تحمل کند.
پارچه نسوز فایبرگلاس فویل دار بهترین جایگزین پارچه نسوز آزبستی
یک نوع از پارچه نسوز فایبر گلاس فویلدار برای پوشش و حفاظت فلنج ها توسط نیروی دریایی ایالات متحده طراحی شده است. از آنجایی که باید نیازهای گارد ساحلی را برآورده کند از درصد بسیار پایین چسب در آن استفاده شده. پارچه ای بافته شده برای کاهش خراشیدگی هنگام برش ، سپس این پارچه به فویل آلومینیومی لمینیت می شود تا مانع از دماهای بحرانی شود.
برخی موارد استفاده پارچه نسوز فایبرگلاس فویل دار :
- عایق حرارتی لوله های بخار
- ساخت لباس های مقاوم در برابر آتش
- بسته بندی تجهیزات صادراتی
- درز گیری داکت های کوره ها
- ژاکت حرارتی توربین ها
- پوشش فلنج ها و لوله اگزوز موتور و ماشین
ویژگی های پارچه نسوز فایبر گلاس فویل دار:
- روکش آلومینیوم برای مقاومت بیشتر
- مقاومت حرارتی بالا به صورت استاندارد از ۵۵۰ تا ۷۰۰ درجه سانتی گراد
- ضد خوردگی ، عایق حرارت و عایق صدا ، ضد رطوبت ، ضد کپک ، ضد زنگ
- انعطاف پذیری بالا ، قابلیت حالت دادن بسیار بالا
- مقاومت برتر در برابر شوک حرارتی
- پوشش آلومینیوم بازتابنده
- بازتابنده تابش گرما
- غیر قابل اشتعال
- مقاوم در برابر اکثر مواد شیمیایی
پارچه نسوز سرامیکی از مواد آلومینوسیلیکات خلوص بالا (Al2O3 · SiO2 یا Al2SiO5) از طریق فرآیند ذوب در کوره و ترکیب با رشته های سرامیک تولید میشود . فایبر سرامیک سفید و بی بو است ، و عاری از هرگونه آزبست ، مناسب برای کاربردهای دما بالا تا ۲۳۰۰ درجه فارنهایت.
پارچه نسوز سرامیکی از نخ الیاف سرامیک با کیفیت تولید شده است و مقاومت حرارتی آن ها به ۱۲۶۰ درجه سانتیگراد می رسد که مقاوم ترین پارچه موجود در برابر حرارت است.
ویژگی های پارچه نسوز سرامیکی :
- تحمل حرارتی بالا حتی تا ۱۲۶۰ درجه سانتی گراد
- مقاومت در برابر خوردگی شیمیایی
- مقاوم در برابر شوک حرارتی و خوردگی
- مقاوم در برابر اکسیداسیون و تحلیل رفتگی
- استفاده در محیط های سخت و سایشی
- جایگزین بسیار مناسب برای آزبست
پارچه نسوز سرامیکی در شرایط حرارتی، الکتریکی و مکانیکی خاص طراحی شده اند.
به عنوان مثال در کوره های صنعتی، پارچه نسوز سرامیکی به عنوان مانع حرارتی، بخش های مختلف کوره را از هم جدا می سازند یا می توان با پارچه سرامیکی قسمت های مختلفی از کوره را عایق نمود.
انواع پارچه نسوز سرامیکی :
- پارچه نسوز سرامیک فایبر خالص : قادر به تحمل حرارت ۱۲۶۰ درجه سانتیگراد می باشد .
- پارچه نسوز سرامیک فایبر سیم دار : نمونه بهبود یافته پارچه نسوز سرامیک می باشد . این پارچه نسوز از لایه های سیم استنلس و استیل در ساختار خود بهره می برد . این لایه از سیم ها سبب افزایش استحکام مکانیکی و تحمل حرارت بیشتر در این محصول شده است و تحمل حرارت را تا ۱۲۸۰ درجه سانتیگراد افزایش داده است .
کاربرد پارچه نسوز سرامیکی :
- پوشش یا سپر محافظ و عایقبندی
- اتصالات انعطاف پذیر پارچه ای برای لوله های با درجه حرارت بالا
- کارخانجات ریخته گری ، آلومینیوم و فولاد
- ژاکت حرارتی کابلها و لولهها
- در جوشکاری، عملیات ریختهگری
- کارخانههای استیل و آلومینیوم،
- سیستمهای اگزوز
- کارخانههای کشتیسازی، پالایشگاهها، نیروگاهها و صنایع شیمیایی.
پارچه نسوز آزبست یا برزنت آزبستی (Dust Free Asbestos Cloth) از الیاف آزبست نسوز بافته شده است و مناسب جهت :
عایق بندی دیگ های بخار , لوله ها , نیروگاه های برق , عایقکاری تاسیسات , ساختمانها و کارخانجات و نیز جهت تولید دستکش و لباس نسوز نیز قابل استفاده می باشد.
الیاف آزبست به صورت تاروپود به یکدیگر متصل و بافته میشوند . یکی از ویژگی های پنبه کوهی ( آزبست ) داشتن ساختار شمشیری مانند در الیاف خود است .
تحمل حرارتی پارچه نسوز آزبست با توجه به گرید آن از ۲۵۰ تا ۵۰۰ درجه سانتیگراد بوده و با عرض ۱ متر و ضخامت های ۱٫۵ – ۲ و ۳ میلیمتر و طول ۲۵ الی ۵۰ متر قابل دسترس می باشد.
ویژگی های و برخی موارد استفاده پارچه نسوز آزبست :
-
- درز گیری داکت های کوره ها
- درزگیری دریچه های مرتبط با مشعل
- آسترکاری سطوح داغ
- عایق پشتیبان کوره ها
پارچه نسوز آزبست در سه نوع :
۱ – پارچه آزبست غبار دار
۲- پارچه آزبست بدون غبار
۳ – پارچه آزبست فویل دار
پارچه نسوز آزبست در فروشگاه نسوزآوران آترا قابل عرضه می باشد.
مهم ترین دلیل توسعه و پیشرفت در استفاده از الیاف کربنی ، نیاز به پیدایش ماده ای با مقاومت و سختی بالا و وزن کم است.
از جمله محصولات پرکاربرد از این نوع پارچه نسوز کربن ، می توان به نخ T300 اشاره کرد. در این کامپوزیت کربنی یک جهته، جهت الیاف در راستای صفر است.
کامپوزیت های کربنی شامل دو جزء اصلی الیاف (رشته) و چسب (رزین یا ماتریس) می باشند و دارای دو نوع یک جهته و دو جهته هستند.
ویژگی های پارچه نسوز کربن یک جهته UD
- مقاومت کششی بسیار بالا
- وزن کم الیاف کربن تک جهته
- مقاومت زیاد در برابر خوردگی و محیطهای اسیدی
کاربرد الیاف کربن یک جهته UD
- پارچه نسوز کربن یا پارچه کربن یک جهته برای ساخت قطعات کامپوزیتی مقاومت بالا
- تقویت مقاومسازی انواع سازهها
پارچه نسوز کربن سبب افزایش ظرفیت باربری اجزای ساختمانهای بتنی، پلها، سیلوها، دودکشهای صنعتی و دیگر سازهها میگردد.
پارچه نسوز کربن (Carbon fiber cloth) از الیاف خالص کربن ساخته شده و دارای مشخصه هایی مانند :
سختی بالا، استحکام کششی بالا، وزن کم، مقاومت شیمیایی بالا
و تحمل درجه حرارت بالا تا حدود ۴۵۰ درجه سانتی گراد و انبساط حرارتی کم می باشد.
پارچه کربن در سه نوع بافت تافته (Plain) ، کجراه (Twill) و تک جهته (UD) تولید می گردد.
موارد کاربرد پارچه نسوز کربنی :
- در زمینه های هوافضا ساخت اجزای مختلف هواپیما
- عمران در مقاوم سازی ستون های بتنی
- نظامی
- و ورزشی مانند ساخت موتورسیکلت و اتومبیل بسیار پرکاربرد اس